‘‘โย ธมฺมํ จริ [ธมฺมจารี (สี. สฺยา. กํ. ปี.)] กาเยน, วาจาย อุท เจตสา;
อิเธว นํ ปสํสนฺติ, เปจฺจ สคฺเค ปโมทตี’’ติฯ
ตติโย วคฺโคฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
ปุคฺคโล อยฺยิกา โลโก, อิสฺสตฺตํ [อิสฺสตฺถํ (สี. สฺยา. กํ.)] ปพฺพตูปมา;
เทสิตํ พุทฺธเสฏฺเฐน, อิมํ โกสลปญฺจกนฺติฯ
โกสลสํยุตฺตํ สมตฺตํฯ
4. มารสํยุตฺตํ
1. ปฐมวคฺโค
1. ตโปกมฺมสุตฺตํ
[137] เอวํ เม สุตํ – เอกํ สมยํ ภควา อุรุเวลายํ วิหรติ นชฺชา เนรญฺชราย ตีเร อชปาลนิคฺโรธมูเล ปฐมาภิสมฺพุทฺโธฯ อถ โข ภควโต รโหคตสฺส ปฏิสลฺลีนสฺส เอวํ เจตโส ปริวิตกฺโก อุทปาทิ – ‘‘มุตฺโต วตมฺหิ ตาย ทุกฺกรการิกายฯ สาธุ มุตฺโต วตมฺหิ ตาย อนตฺถสํหิตาย ทุกฺกรการิกายฯ สาธุ วตมฺหิ มุตฺโต โพธิํ สมชฺฌค’’นฺติ [สาธุ ฐิโต สโต โพธิํ สมชฺเฌคนฺติ (สี. ปี.), สาธุ วตมฺหิ สตฺโต โพธิสมชฺฌคูติ (สฺยา. กํ.)]ฯ
อถ โข มาโร ปาปิมา ภควโต เจตสา เจโตปริวิตกฺกมญฺญาย เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ คาถาย อชฺฌภาสิ –
‘‘ตโปกมฺมา อปกฺกมฺม, เยน น สุชฺฌนฺติ มาณวา;
อสุทฺโธ มญฺญสิ สุทฺโธ, สุทฺธิมคฺคา อปรทฺโธ’’ [สุทฺธิมคฺคมปรทฺโธ (สี. สฺยา. กํ. ปี.)] ติฯ
อถ โข ภควา ‘‘มาโร อยํ ปาปิมา’’ อิติ วิทิตฺวา มารํ ปาปิมนฺตํ คาถาหิ อชฺฌภาสิ –
‘‘อนตฺถสํหิตํ ญตฺวา, ยํ กิญฺจิ อมรํ ตปํ [อปรํ ตปํ (ก.)];
สพฺพํ นตฺถาวหํ โหติ, ผิยาริตฺตํว ธมฺมนิ [วมฺมนิ (สี.), ธมฺมนิํ (ปี.), ชมฺมนิํ (ก.) เอตฺถายํ ธมฺมสทฺโท สกฺกเต ธนฺวนํ-สทฺเทน สทิโส มรุวาจโกติ เวทิตพฺโพ, ยถา ทฬฺหธมฺมาติปทํ]ฯ
‘‘สีลํ สมาธิ ปญฺญญฺจ, มคฺคํ โพธาย ภาวยํ;
ปตฺโตสฺมิ ปรมํ สุทฺธิํ, นิหโต ตฺวมสิ อนฺตกา’’ติฯ
อถ โข มาโร ปาปิมา ‘‘ชานาติ มํ ภควา, ชานาติ มํ สุคโต’’ติ, ทุกฺขี ทุมฺมโน ตตฺเถวนฺตรธายีติฯ